Deze kerk werd vóór 872 opgericht vanuit de abij van Saint-Germain-des-Prés te Parijs.

De westertoren vormt het laatste overblijfsel van de indrukwekkende, romaanse kerk die hier ooit gestaan heeft, en zeker één van de belangrijkste romaanse voorbeelden in Brabant was. Oorspronkelijk bestond de westbouw uit 2 torens, die door een hoge galerij verbonden waren.

In 1555 werd deze westbouw erg drastisch aangepast. De 2 zijtorens werden toen vervangen door één centrale toren. In 1713 kreeg die de huidige torenspits. Toch bleven de romaanse rondboogvensters met deelzuiltjes bewaard.

In het begin van de 13e eeuw werd het koor gebouwd. De noordelijke transeptarm werd gebouwd vanaf 1530, de zuidelijke vanaf 1557, beide in zandsteen met speklagen in kwartsiet, met in het midden een groot spitsboogvenster met bijzonder maaswerk.

Verscheidene keren hield brand lelijk huis in deze kerk (we vermelden 1592, 1635 en 1708).

Over de brand in 1635 weten we vrij veel. In 1635 sloot Frederik-Hendrik, de Prins van Oranje, een verbond met Frankrijk om de Hollandse en Franse krachten te bundelen. Samen wilden ze de Zuidelijke Nederlanden veroveren op de Spanjaarden. Ferdinand van Toledo, de Spaanse bevelhebber, probeerde eerst de optocht van de vijandige legers te stuiten in Tienen. Tien weken lang leidde hij de verdediging van Tienen, maar uiteindelijk veranderde hij van mening over het belang van Tienen, en stelde zijn legers op langs de Dijle. In Tienen bleef een garnizoen van een kleine 1200 man onder leiding van Don Martino de Los Arcos. Deze recruteerde strijdkrachten onder de bevolking. Alle inspanningen ten spijt, viel Tienen ten prooi aan de vijand op 8 juni 1635. Dit leidde tot de 'Tiense Furie'. De hele stad werd platgebrand, vrouwen werden verkracht en kinderen gruwelijk vermoord. Merkwaardig genoeg bleef het Begijnhof van de brand gespaard. Een getuigenverhaal : 'Allen die ghenen die binnen die stadt gebleven waeren sijn aldaer oyck gedoot, gequetst oft gevanghen gehauden, mitsgaeders die vrouwen, dochters ende cleyne meyskens totte religieusen toe gevioleert en anderssints seer abominabel getracteert (…) sijnde die voers. Stadt daernaer geheelijcken gepillert ende verbrandt totten kercken ende cloosters toe in welcke kercken ende cloosters dat men nyet alleen gemaeckt en heeft een generaele beeldenstorminghe, ende geplundert alle dornamenten derselven, maer oyck allen tghene daer inne gevlucht ende gesalveert was, sijnde den vrouwencrachte, ende moort inde selve kercken ende cloosters oyck gebeurt ende namentlyck oyck aen religieuse soo mans als vrouwen; hebben die voers. pillagie ende brant geduert vijff continueele daeghen (…)'. Voor nog meer informatie hierover, zie gedetailleerd onderzoek i.v.m. Hakendover.

Ook de ontploffing van een poedermagazijn in de woelige jaren op het einde van de 18e eeuw ging niet ongemerkt voorbij: een aantal gewelven verzakten, waardoor de toren zelf schuin kwam te staan.

In de tweede helft van de 19e eeuw werden restauraties doorgevoerd aan het koor met architect Van Assche, en aan het schip en het transept door Langerock.

De kerktoren herbergt een beiaard met 54 klokken uit 1723-1763.

In het interieur wijkt de as van het koor 7 graden af van de as van het schip.

Rondom het schip is een vroeggotisch triforium zichtbaar, in het transept loopt dit door in hooggotische stijl.

Er is een doopvont uit 1897. Dit is een kopij van het vroegere, romaanse exemplaar, dat naar het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis te Brussel verhuisde.

De kerk bevat o.a. tal van 16e eeuwse beelden. Ook de gotische, 16e eeuwse orgelkast is de moeite waard.

Français
English