Hoewel deze Sint-Sulpitius en Dionysuskerk nooit helemaal afgewerkt werd, is ze toch een goed voorbeeld van Brabantse gotiek.



Het oudste gedeelte is het koor, dat tussen 1312 en 1321 gebouwd werd o.l.v. Pierre de Savoye (die de plannen tekende voor de hele kerk). Deze architect haalde zijn inspiratie bij de kathedralen van Amiens en Reims, wat o.a. blijkt uit de enorme luchtbogen om de zijwaardse druk op te vangen. Pierre de Savoye werd opgevolgd door Hendrik van Thienen (rond 1400), die de grondlegger was van o.a. de eerste straalkapel aan de zuidkant, en door Sulpitius van Vorst die de noordelijke straalkapel voltooide. Origineel waren er 5 straalkapellen voorzien, maar daarvan werden er slechts 2 gebouwd.



In de 2e helft van de 15e eeuw werd het schip van de oude kerk gesloopt, om een driebeukig gotisch schip te bouwen. Hierbij waren weer een hele reeks architecten betrokken, o.a. de Layens (bekend van het stadhuis van leuven). Het nieuwe schip was klaar in 1480. Dit schip werd, net als het koor, opgetrokken in ijzerzandsteen. De versieringen en beelden in witte steen steken hier prachtig tegen af.



Daarna werd de oude westertoren afgebroken, en startte in 1504 de bouw van een nieuwe toren in witte kalksteen. In 1534 werden de bouwwerken gestaakt, en nooit terug aangevat. Vandaar de zware basis en steunberen voor een westertoren, die echter geen hoge toren draagt. De laatste bouwmeester was trouwens Laurens Keldermans.



De vieringtoren (het 'mosterdpotje' genaamd) dateert uit 1766, en herbergt een beiaard met 47 klokken.



In het interieur vallen de kapiteelloze zuilen op (verwijzend naar Demergotiek) en het triforium (vooral in het koor), alsook de polychrome versieringen bij de gewelfsleutels van de kruisribgewelven.



Het hoofdaltaar in het koor werd in 1726-1728 vervaardigd en is classicistisch. De orgelkast dateert uit de eerste helft van de 17e eeuw. Er zijn biechtstoelen uit de 17e en de 18e eeuw. De preekstoel uit 1738 werd door Willem Ignatius Kerricx gemaakt.



In het koor ligt het praalgraf van Filips-Willem van Oranje (overleden in 1618), die de zoon was van Willem de Zwijger (en de heer van Diest). De oorspronkelijke deksteen (met wapenschild) zit nu ingemetseld in de muur. De huidige grafplaat dateert uit 1965, ze is van marmer met geelkoperen inlegwerk.



De renaissance-glasramen (vooral in de noorderzijbeuk) dateren uit 1524 en de 16e eeuw.

Français
English