Harry H: 'De eerste naam die we tegenkomen in de geschiedenis van het kasteel “Starrenhof”, is die van zijn bouwheer: Baron Gaston- Henri, een telg van de befaamde familie Cogels. In 1878 liet hij zijn oog vallen op een domein van ruim 20 hectare groot net buiten het huidige centrum van de gemeente Kapellen. Samen met de Antwerpse architect De Grooff, sloeg men de handen in elkaar om op deze site een prachtig kasteel in Vlaamse stijl te doen verrijzen in 1881.

De naam en het bouwjaar van dit monument werden vereeuwigd in het medaillon boven de monumentale toegangspoort: aan de voorzijde vindt men er de naam van het kasteel terug, aan de achterzijde van het medaillon prijkt het bouwjaar.

In 1901 werd het toenmalige gebouw uitgebreid en de vloeroppervlakte bijna verdubbeld.

Tot 1922 bleef het kasteel in handen van de erfgenamen van de oorspronkelijke bezieler. In dat jaar werd het domein eigendom van een bankiersfamilie, die het op haar beurt verkocht aan de Congregatie van Eerwaarde Broeders van Scheppers uit Mechelen. Na de Tweede Wereldoorlog verrees nog een extra vleugel.'


Lieve Gysen: 'Enkele jaren geleden hebben de broeders het Starrenhof verkocht. Enkele jaren is het een plaats geweest waar buitenlands studenten (Chinezen en Japanners) hun verblijfplaats hadden. Blijkbaar was dit niet allemaal zuiver en voor 2 jaar is het Starrenhof opnieuw verkocht en staat het tijdelijk leeg. Men is een project aan het uitwerken, er zouden residentiële appartementen komen. Hopelijk houdt men zich wel aan de mooie gevel!'


Frans Meeus: 'Het kasteeldomein “Starrenhof is van de straatweg gescheiden door een afsluitingsmuur met middeleeuws uitziende kantelen en torentjes.

In het medaillon boven de monumentale ingangspoort bemerkt men de naam van het kasteel aan de voorzijde en het bouwjaar aan de achterkant.

Links van de toegangspoort ziet men een toren die onafgewerkt is gebleven. Deze toren mocht niet hoger opgetrokken worden omdat hij anders een boom zou verdringen wiens kruin boven de toren uitsteekt. Dus werd de linkertoren van de slotmuur heel wat korter. In die jaren, toen er nog geen sprake was van groencomités en leefmilieu, is dat in alle geval een sterk staaltje van milieubewustzijn.

Het ruime, imposante bakstenen kasteel in Vlaamse renaissance, verrijst aan het einde van een voorhof, met de voorgevel naar de straat gericht. De kasteeloppervlakte werd in 1901 gewoon verdubbeld, terwijl tijdens deze vergrotingswerken aan de bestaande delen ook heel wat wijzigingen werden aangebracht. Toen de “broeders van Scheppers” er hun intrek namen werd het kasteel nogmaals vergroot; aan de rechterzijde werd een enorme kapel opgericht, waarnaast een eetzaal, klaslokalen enz. Daarboven bevinden zich een 45 tal kamers voor de huisvesting van de talrijke novicen en als heem voor oudere broeders. We hadden het uitzonderlijk geluk het kasteel te bezoeken waar we werden rondgeleid door Broeder Albert Laporte, onderdirecteur, Broeder Econoom, enz. We zijn deze bijzonder vriendelijke broeder zeer erkentelijk voor de bekomen inlichtingen. Samen met hem stapten we het kasteel door terwijl hij op een gezellige wijze de ene anekdote na de andere vertelde.

Binnenin het kasteel liggen een aantal salons op een rijtje, de blauwe salon, de rode salon, enz, genoemd naar de kleurige muurbekleding. Deze salons worden nu gebruikt als vergader- en ontspanningslokalen.

Talrijke schilderijen versieren de wanden van de salons en de muren der gangen, maar “er is hier al heel wat gestolen” vertelt broeder Laporte. “Een massa schilderijen werd hier door een dievenbende weggehaald. Men is deze bende echter op het spoor gekomen en ze werden veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf, en die hebben ze bijna volledig moeten uitzitten. Maar pas enkele maanden weer in vrijheid, waren ze hier terug om opnieuw een heleboel kostbaarheden te komen stelen”.

Ondertussen zijn we aan de keuken aangekomen. “Op de gang, rechtover de keuken, vervolgt onze gastheer, hing er vroeger een houten kastje met allemaal nummers, die correspondeerden met de kamernummers van de eerste verdieping. Als daar dan iemand op een belknop drukte viel het plaatje met het corresponderende nummer naar beneden in het kastje. Eén der dienstbode kon dan de trap ophollen om in die kamer te gaan vragen wat er gewenst werd. Ja, dan mocht de thee of zo naar boven worden gebracht, want dat ging zo in die tijd bij de grote heren. Kijk, deze trap is de diensttrap, die is heel wat smaller dan de ‘escalier d’honneur’, die de kasteeleigenaars en hun gasten benutten. Maar bij ons mogen alle trappen gebruikt worden door iedereen!”.

Boven de eretrap, tussen twee prachtige glasramen in, een openbaring: een levensgroot beeld van Lucas Fayd’herbe, leerling van P.P. Rubens, en nog meerdere mooie schilderijen. “Hier hebben ze ook heel wat mooie schilderijen van tussen gehaald, zie je, je kunt nog merken waar ze eens hingen aan deze zijde. De andere zijde werd nieuw herschilderd, en hier moeten ze nog verder werken”.

Bovengekomen lopen we weer door enkele kamers, de slaapkamers van de vroegere kasteel eigenaars die nu gebruikt worden als werkkamers. “Dit is mijn werkkamer, vertelt onze gids, en op een dag kwam er eens een telg van de familie Cogels op bezoek en die vertelde mij dat ze in deze kamer geboren was. Ook had haar vader, baron Hubert Cogels, een ceder laten planten in het park op haar geboortedag. En ze vroeg of die er nog stond. Wel hij staat en zelfs nu nog altijd, maar ge hebt het misschien gezien, erg goed ziet hij er niet uit. Dat heb ik ook mijn bezoekster gezegd, dat zij hopelijk in een betere toestand mocht verkeren dan haar ceder”.

Ondertussen had Broeder Laporte een album opgediept waarin zich een groot aantal postkaarten en foto’s van het “Starrenhof” bevinden. Een evolutie van het kasteel van zijn ontstaan tot in onze dagen. Met spijt moesten we afscheid nemen; we namen nog wat foto’s van het rustige ca 20 ha grote kasteeldomein “Starrenhof”, werden nog vriendelijk nagewuifd, en verlieten het mooie en goed onderhouden domein, naar onze mening, wel het mooiste kasteel van Kapellen.'

Frans Meeus geeft ons ook de details van de geschiedenis weer: 'Het “Starrenhof” is een kasteel van betrekkelijke jonge datum, in een park met jonge beplantingen. Eertijds behoorde het kasteeldomein aan Paul Cogels, die tevens eigenaar was van het kasteeldomein “Boeckenberg” te Deurne.

Met de in het Antwerpse zo bekende familie Cogels gaan we eerst beginnen. Reeds in de 15de eeuw worden leden van de familie Cogels in het Noord Brabantse plaatsje Haren, nabij Tilburg, vermeld als “Covels”.

• Claes Henryx Covels, geboren rond 1545, werd zelfs burgemeester van Haren. Eén zijner kleinkinderen, Huibrecht Covels, die zich later “Cogels” zou noemen, vestigde zich te Antwerpen, alwaar hij op 20 juli 1660 het poortersrecht bekwam.
  
• De oudste zoon van Huibrecht Cogels en diens echtgenote Sara Meerbaes, Jan Baptist Cogels, °Antwerpen 30 maart 1729 - +aldaar 9 september 1733, werd de stamvader van de Antwerpse tak der familie Cogels, die nog steeds voort bestaat.
  
• Diens zoon, Jan Baptist II Cogels, of “de Jonge”, °Antwerpen 30 maart 1729 en aldaar + 18 februari 1799, was de eigenlijke grondlegger van het immense familiefortuin, dat door verschillende generaties van bankiers, in deze familie, steeds werd uitgebreid.
  
• Bij één der kleinzonen van Jan Baptist II, Clement Albert Cogels, nemen we de draad weer op.
  
• Baron Clement Albert Marie Cogels, °Antwerpen 14 januari 1819- aldaar 19 februari 1878, huwde op 5 juli 1843 te Deurne met Adeline Maria Antoinette van Havre, °Antwerpen 15 februari 1819 en aldaar 7 augustus 1876, dochter van Constantin Charles Marie van Havre en Catherina Reine Maria Ferdinande della Faille de Waerloos, die onder Deurne het kasteel “Lantaarnhof” bewoonde. Uit de echtverbintenis Cogels – van Havre sproten vier kinderen:
  I. Paul Marie Cogels, 1845 – 1912;
  II. Gaston Henri Marie Cogels, 1847 – 1912;
  III. Emilie Marie Cogels, °Antwerpen 30 december 1848 - +Habay La Neuve 16 juli 1919, gehuwd op 11 september 1877 te Antwerpen met baron Alfred Nicolaas Jozef de Bonhomme, °Verviers 26 juli 1834 - +Habay La Neuve 4 november 1911. Dit huwelijk werd gezegend met vijf kinderen.
  IV. Leon Charles Marie Cogels, °Antwerpen 23 december 1850 - +Schoten 5 februari 1886, op 21 april 1880 gehuwd te Merksem met Maria Theresia van Camp, °Berchem 13 november 1848 - +Schoten 12 juni 1919.
  
• Van deze vier kinderen is het de tweede zoon, Gaston Henri Marie Cogels, die in 1878 te Kapellen een groot domein aankocht en er in 1881 het kasteel “Starrenhof” liet oprichten. Het kasteel werd gebouwd in de Vlaamse stijl uit de XVI de eeuw, volgens de plannen van architect De Grooff uit Antwerpen. Baron Gaston Henri Cogels huwde met Louise Anthonia de Groof, te Antwerpen geboren op 14 juni 1840. Hun huwelijk bleef kinderloos en beiden overleden op het “Starrenhof”; zij op 6 juli 1893 en hij op 22 juni 1901.
  
• De oudere broer van Gaston Henri, Paul Marie Cogels, werd per testament de nieuwe eigenaar van het kasteeldomein “Starrenhof”. Baron Paul Marie Cogels werd te Antwerpen geboren op 5 juni 1845 en huwde op 29 augustus 1871 te Soignies met Marie Catherina Parthon de Von, geboren te Sint Joost ten Noode op 30 oktober 1850 als de dochter van Edouard Emiel, ridder Parthon de Von en Cornelia Alphonsine Catherine Coopmans. Uit hun huwelijk sproten vier dochters:
  I. Beatrix Amelie Clementine Paul Marie Cogels, °Antwerpen 5 september 1874 - +Deurne 8 mei 1887;
  II. Adeline Emilie Pauline Cogels, °Antwerpen 13 november 1876 - +Deurne 5 augustus 1893;
  III. Marthe Catherine Henriette Paule Cogels, °Antwerpen 30 november 1879 - +Deurne 31 december 1936, huwde te Deurne, op 26 juli 1905, met François Joseph Jean Baptist Marie de Winter, °Antwerpen 22 mei 1863 - +aldaar 5 april 1934;
  IV. Marie Germaine Jeanne Alexandre Paule Marie Cogels, °Deurne 14 augustus 1881 - +Antwerpen 4 juli 1912, gehuwd op 23 juni 1904 te Deurne met Gaston Georges Jules Casimir Paul Marie, Graaf le Rouge de Guerdavid, geboren te Borsabel in Bretagne, Frankrijk op 10 november 1881.
  
• Marie Catherina Parthon de Von overleed te Deurne op 25 april 1884, waarna Paul Cogels op 5 februari 1891 een tweede huwelijk aangaat met Eugenie Marie Henriette Louise Veef, geboren te Kontich op 19 januari 1871 als de dochter van Henri Felix Veef, °Antwerpen 7 juni 1832 - +Kontich 24 juli 1883 en Marie Anne Catherine Boggyn, °Antwerpen 12 december 1828 - +Kontich 11 april 1914. Uit dit tweede huwelijk sproten vijf kinderen; drie dochters en twee zonen:
  V. Eugenie Henriette Marie Paule Cogels, °Deurne 28 november 1891 - +Deurne 9 januari 1893;
  VI. Hubert Henri Jean Paul Eugène Marie Cogels, geboren te Deurne op 15 januari 1894, huwde te Antwerpen op 10 mei 1920 met Yvonne Anne Léonie Jeanne de Deken;
  VII. Marie Germaine Jeanne Paule Eugènie Cogels, °Deurne 26 juni 1895 - +Deuzeldhof “onder Schoten 18 augustus 1943. Zij huwde te Kapellen op 21 april 1914 haar neef Jozef Marie Cogels, zoon van Leon Charles Marie Cogels en Maria Theresia van Camp, te Schoten geboren op 9 december 1882 en overleden op het landgoed “Grote Meer” onder Ossendrecht op 26 september 1954. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren: ----Marie Thérèse Henriette Paule Elisabeth Cogels, op 11 april 1914 te Kapellen, huwde op 31 augustus 1939 met Hubert Charles Marie Fredegand, ridder van Havre, geboren te Wijnegem op 5 oktober 1912;----Marie Henriette Jeanne Josepha Paule Elisabeth Cogels, °Kapellen 10 april 1916 - +aldaar 22 januari 1917;----Paul Henri Hubert Leon Jozef Marie Cogels, te Schoten geboren op 5 april 1918, huwde te Antwerpen op 24 mei 1952 met Geneviève Marguérite Ghislaine Marie de Wilde d’Estmael, °Antwerpen 15 juli 1925; (de huidige eigenares van de “Grote Meer”);---- Léon Hubert Pierre Joseph Paul Marie Cogels, °Schoten 23 augustus 1919 en 5 dagen later op 28 augustus 1919 overleden.
  VIII. Jean Baptist Georges Henri Paul Eugène Marie Cogels, geboren te Deurne op 3 mei 1897, huwde te Antwerpen op 21 november 1923 met Marie Françoise Emelie Emma Ghislaine Jeanne Antoinette de Brouckhoven de Bergeyck, °Beveren Waas 11 juli 1902 - +Hauteville 16 maart 1927, dochter van Graaf Jozef Karel Lodewijk de Brouckhoven de Bergeyck en van Marie José Mathilde Cornet de Peissant. De enige dochter uit dit huwelijk, Marie José Ghislaine Raymonde Gerardine Antoinette Cogels, geboren te Antwerpen op 17 september 1924, huwde te Bukavu, in Belgisch Kongo, op 28 oktober 1947 met Henri Marie Pierre Jozef Corneille, Baron van de Put, °Antwerpen 11 oktober 1922, zoon van Baron Jan van de Put en Barones Madeleine Meeùs, en uit dit huwelijk werden zes kinderen geboren.
  IX. Annette Antoinette Henriette Paule Eugènie Marie Cogels, geboren op het kasteel “Bouckenberg” onder Deurne, op 29 mei 1900, gestorven op het kasteel “Mishaegen” onder Brasschaat op 18 oktober 1953. Zij deed schitterende studies en blonk eveneens uit in talrijke sporttakken. Zij was o.a. oprichtster en kapitein van de dames hockeyploeg van Beerschot; tenniskampioene van België, reeks B in 122; reeks A in 1926; dubbel dames in 1923, met Ida Joly en in 1927 met Geneviève de Borman; dubbel gemengd in 1924 met Jean Washer, enz. Zij was africhtster van wolfshonden en ontdekkingsreizigster. Meer dan tien ontdekkingstochten ondernam zij naar Noord Amerika en Canada, meestal in haar eentje of vergezeld van enkele indianen. Per kano, te paard, of met sneeuwschoenen drong zij door in de meest verlaten, barre streken, waar zij leefde als een echte Canadese trapper in zelf in elkaar geknutselde tenten. In 1936-1937 en 1948-1949 ondernam ze twee expedities naar Kongo, en doorkruiste per jeep en te voet een groot gedeelte van de Sahara. De tweede ontdekkingstocht werd haar bijna noodlottig toen haar wagen vuur vatte in de Sahara. Een reddingsploeg die haar ging zoeken kon haar op het nippertje redden van een gewisse hongerdood. Zij schreef een groot aantal reisverhalen onder de naam Anne de Mishaegen, die geïllustreerd zijn met prachtige, door haar zelf genomen foto’s. verschillende van haar werken werden vertaald in het Nederlands, Noors, Engels, enz. Zij huwde op 2 mei 1922 te Kapellen met Edouard Marie Joseph Guyot de Mishaegen, °Antwerpen 13 januari 1891, zoon van Emmanuel Victor Auguste Guyot de Mishaegen en Aline Marie Lucie de Meester. Hun huwelijk bleef kinderloos.
  
  Baron Paul Marie Cogels woonde eerst op het kasteel “Boeckenberg” onder Deurne. Paul Cogels was een groot en bekend verzamelaar van diverse kostbaarheden; zijn bibliotheek, om maar één voorbeeld te noemen, werd onder de belangrijkste privé bibliotheken van ons land gerekend. Verwoed autodidact als hij was wijdde hij het grootste gedeelte van zijn leven aan allerlei opzoekingen op velerlei gebied. Er verscheen van zijn hand een groot aantal merkwaardige geschriften die hem tot ver over onze grenzen beroemd maakte. Hij was een vooraanstaand geschiedschrijver, maar eveneens een belangrijk bioloog, geoloog, paleontoloog, archeoloog, antropoloog, enz. Verder vinden we Paul Cogels terug als ere president van de “Toneelvereniging Vondel”; medestichter van het “Landjuweel” te Antwerpen in 1894; organisator van de Antoon van Dijckfeesten in 1899 te Antwerpen, enz. We zouden vele bladzijden kunnen vullen om alles op te sommen wat deze energieke en merkwaardige man verwezenlijkte en bij elkaar schreef. Baron Paul Cogels overleed op het kasteel “Starrenhof” op 12 maart 1912. Zijn weduwe, Eugenia Adolphina Veef, hertrouwde te Kapellen op 14 juli 1914 met Henri Severhand Béland, Canadees diplomaat, persoonlijk raadgever van de koning van Engeland, medewerker van de Canadese Eerste Minister Sir Wilfrid Laurier, enz. Zij overleed te Kapellen op 4 december 1916.
  
  
• De oudste zoon van Paul Cogels, uit zijn tweede huwelijk met Eugenie Adolphine Veef, Hubert Henri Paul Cogels, deed zijn studies bij de paters Jezuïeten te Antwerpen, en na voltooiing daarvan, studeerde hij aan de universiteit van Montreal in Canada. Nauwelijks in België teruggekeerd brak de eerste wereldoorlog uit en melde hij zich als vrijwilliger. Begin maart 1915 behaalde hij het officiersbrevet in de Infanterieschool van Gaillon in Frankrijk. Gedurende 43 maanden verbleef hij aan het front, wat hem een groot aantal onderscheidingen opleverde, maar waar hij ook tweemaal gewond werd. Na de eerste wereldoorlog werd hij beheerder van verschillende maatschappijen, o.a. van de verzekeringsmaatschappij “Securitas”. In 1938 trok hij terug het militaire pak aan en werd na enkele maanden mobilisatie commandant bij de rekrutering. Na de Duitse invasie was hij actief bij de weerstand, met zetel te Turnhout. Op 10 mei 1920 huwde hij te Antwerpen met Yvonne Léonie Anne Jeanne de Deken, °Antwerpen 15 januari 1895, dochter van Jean Louis de Deken, 1867-1932, dokter in de geneeskunde, en Leonie Jeanne Lanssens, 1870-1944. Hun huwelijk werd gezegend met twee dochters: Beatrice Eugènie Cogels, °Starrenhof, Kapellen 8 mei 1921 en Nicole Thérèse Cogels, °Middelkerke 1 juli 1930.
  
  
• De erfgenamen van Paul Cogels verkochten het kasteeldomein “Starrenhof” in 1922 aan de heer Gylsen van de firma “Brijs en Gylsen”, Lloyd Royal Belge. Diens enige dochter, Mary Gylsen, geboren op 25 juli 1906, huwde met de op 29 september 1902 geboren dr. Kapitein Schuermans. Hij overleed reeds in augustus 1927 en werd in het graf gevolgd door zijn echtgenote, Mary Gylsen, op 9 maart 1928.
  
• Vader Gylsen overleed te Kapellen op 11 augustus 1930. Op 1 december 1930 werd het “Starrenhof” aangekocht door de Eerwaarde Broeders van Scheppers en de eersten die hun intrek op het kasteel namen waren Broeder Marcellin, als directeur, en de broeders Cyprien, André en Florentinus.
  
• Het generaal huis van de broeders werd overgeheveld naar Kapellen in 1931 maar bevindt zich nu, sinds 1968, te Rome. De gemeenschap “Broeders van O.L.V. van Barmhartigheid”, ook “Broeders van Scheppers” genaamd, werden in 1839 gesticht te Mechelen door Mgr. Victor Scheppers met als doel: allerlei vormen van onderwijs en opvoeding. Buiten talrijke vestigingen in eigen land vinden we de “Broeders van Scheppers” terug in o.a. Nederland, Engeland, Italië, Spanje, Canada, Argentinië, Uruguay, Burundi, enz. Het Kasteel.
  

Français
English