Het Justitiepaleis (gerechtsgebouw) is een creatie van architect Joseph Poelaert wiens beeld nog steeds te bewonderen is onderaan in de gang van de monumentale trappenhal.

Monumentaal is zeker het juiste woord om dit gebouw te beschrijven. Het overdondert je gewoon, zowel buiten (gebouwd op een heuvel) als binnen.

Het werd gebouwd tussen 1860 en 1883 in een eclectische stijl. De ingenieuze ruimtewerking van dit gebouw (met als beste voorbeeld de grootse 'salle des pas perdus') had een zeer grote invloed op architect Victor Horta.

Voor de bouw van dit complex (groter dan het Sint-Pietersplein te Rome!) moest de armere wijk, bijgenaamd de Marollen van Brussel, een heel stuk afstaan. De inwoners van deze wijk waren ontzettend kwaad op de architect, en openden een café op de hoek van het Vossenplein 'De scheve Architect'. Dit slaat dus op Poelaert. (met dank aan Liesbeth Bleys).

Een betere uitleg voor de bijnaam 'scheve architect' kregen we van Marc Poelaert: 'De werfleider van het Justitiepaleis was een Engelsman en sprak steeds over The Chief Architect. Toen spraken de doorsnee Belgen en zeker de arbeiders geen Engels en in het Brussels dialect leek de term Den Schieven Architect er het meest op. En zo kreeg Joseph zijn bijnaam. Den Schieven Architect '

Dankzij Bart Van Oudenhove hebben we ook een foto vanuit de Zuidtoren.

Helen Vandeplas: 'De eerste steen van het justitiepaleis werd gelegd in 1866. In 1860 werd echter al een wedstrijd uitgeschreven voor een ontwerp. Geen enkel ontwerp voldeed, en uiteindelijk werd Joseph Poulaert, lid van de beoordelingscommissie van de wedstrijd, aangewezen. (om de bouwdatum even recht te zetten).'

Jean Claude AHN: 'Het paleis van justitie was zeer lang het grootste gebouw van de wereld en daarna van Europa. Het was de bedoeling van de bouwheer Koning Leopold die zijn jonge hoofdstad wilde kenmerken door indrukwekkende bouwwerken en perpectieven. Normalerwijze moesten vier grote lanen leiden naar de midden van iedere gevel. Alleen de regentschapstraat leidt naar het midden van de voorgevel de andere lanen werden niet eens overwogen door de overheid. Jammer want het had van Brussel een wereldklasse gegeven die ze heden nog mist. Uiteindelijk blijft de hoofdstad de samensmelting van een middeleeuwse stad en achttien dorpen. aan het einde van de oorlog brandde het paleis van justitie gedurende drie dagen. Maar het gebouw weerstond de brand en bleef overeind.Het was vooral het archief en de gesequestreerde goederen die in brand vlogen. '

John Crijns: 'Op het gebouw zijn veel verwijzingen terug te vinden naar vrijmetselaarij en vrijzigheid.een teken dat de architect behoorde aan een toenmalige orde van de vrijmetselaarij. (welke weet ik niet)ref ook terug te vinden op https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrijmetselarij'

Français
English